Çok önemli iki olay arka arkaya geldi. Kanada Başbakanı Justin Truduea istifa etti, Meta’nın patronu Mark Zuckerberg Facebook’ta editoryal kuralları değiştirdiklerini açıkladı. İkisi de Trumpçı yeni dünyanın habercisi.

Trump seçildikten sonra yaptığı basın toplantılarından birinde ilginç bir şey söyledi: Geçen sefer herkes benimle kavga etmeye çalışıyordu, şimdi herkes arkadaşım olmaya çalışıyor.

2016’da Trump’ın yanlışlıkla seçildiği, sistemin bir kereliğine sektiği düşünüldü, 2024’te hiç de öyle olmadığı anlaşıldı. 2024’te demokratlar tüm medya desteğine rağmen kaybetti. İş dünyası da ilk dönem gibi Trump’ın karşısına dikilmiyor, herkes işine bakıyor.

2016’da Teknoloji dünyasında Trumpçı olmak son derece “uncool” bir şeydi. Teknoloji devleri Trump’la görünmek istemez, onunla saf tutuyor olmak istemezdi. Bu imajı büyük ölçüde Elon Musk kırdı. Musk seçimlerde Trump’ın kampanyasına hem para akıttı hem de x’i adeta Trump’ın seçilmesi için kullandı.

***

Tahminimce aranızda pek çok Facebook kullanıcısı var ve fark ediyorsunuzdur Facebook’ta algoritma haber, siyaset seçeneklerini öne çıkarmaz. Irkçı ya da komplo teorisi içeren paylaşımlar algoritma tarafından bayraklanır ve aşağı itilir. Zuckerberg işte artık bunun değiştiğini açıkladı. Göç, cinsiyet (LGBTİ meseleleri) gibi bugüne kadar Facebook’un dikkatli yaklaştığı konular artık tabu olmaktan çıkıyor. Irkçılık, anti LGBTİ’cilik serbest. Facebook’ta yalan yanlış bilgilerin önlenmesi için “Fact Checker” mekanizması vardı. Zuckerberg bunun da kalktığını ilan etti. Yani Facebook biraz daha twitter gibi bir yer olacak.

Bunu ifade özgürlüğünün önünü açmak diye ambalajlıyorlar ancak altından komplo teorileri ile beslenen ırkçı cinsiyetçi yeni sağ çıkıyor.

***

Trudeau’nun istifası da Zuckerberg’in açıkladığı makas değişimden çok da başkaca bir olay değil. Trudeau G7 ülkeleri arasındaki en ilerici isim olarak öne çıktı. Çok kültürlülük, göç gibi konularda son derece liberal tutum takınarak Kanadalıların da gönlünü kazandı. Pandemiye kadar.

Pandeminin hayatımıza bıraktığı etki denince aklımıza evden çalışma falan geliyor ama asıl etki enflasyon ve bunun yarattığı yıkıcı sonuçlar. Pandemi enflasyonu ardından da göç politikası ile konut politikasının birbirini tutmaması Trudeau’nun sonunu hazırladı. Hem popülaritesini kaybetti hem Kanadalıları kızdırdı hem de partisi kendi aleyhine döndü. Yani Kanada’da da pembe liberal dönem bitti.

Enerji ve ticaret politikaları konusunda Trump’la daha uyumlu olabilecek bir ismin Trudeau’nun koltuğuna gelmesi olası gözüyle bakılıyor.

Bunun üzerine Avusturya’da başbakanlık koltuğuna aşırı sağcı liderin oturmasını, Almanya’da önümüzdeki seçimlerde AFD’nin olası başarısını da ekleyin…

Yeni sağ dalga gümbür gümbür geliyor.