Çinli araştırmacıların, yarasalar üzerinde yaptıkları çalışmalarda insanlara bulaşma riski taşıyan yeni tip coronavirüs tespit ettikleri bildirildi.
Kovid-19 salgınına yol açan coronavirüsün kaza sonucu çıktığı iddia edilen Vuhan Viroloji Enstitüsündeki çalışmalarıyla tanınan Çinli virüs bilimci Şı Cıngli'nin öncülük ettiği araştırma ekibi, bulgularını uluslararası bilim dergisi "Cell"de yayımladı.
Araştırmacılar, Çin'in Hong Kong bölgesinde yaşayan "pipistrellus" cinsi Japon yarasalarında "HKU5" coronavirüsünün türevi olan yeni tip coronavirüs tespit etti.
Virüsün, SARS ve Kovid-19'a yol açan coronavirüsler gibi insan vücudundaki "anjiotensin dönüştürücü enzim (ACE2)" reseptörüne tutunma kabiliyetine sahip olduğuna dikkati çeken araştırmacılar, bu yüzden insanlara bulaşma riski taşıdığı uyarısında bulundu.
Araştırmacılar, yarasalardan aldıkları numunelerden yalıttıkları virüsün insan hücrelerini ve yapay olarak oluşturulan akciğer ve bağırsak organlarına benzer hücre yığınları ve dokuları enfekte edebildiğini gözlemledi.
Yeni tip coronavirüsün, yalnızca yarasa ACE2 reseptörüne değil insan ACE2 reseptörüne ve diğer türlerin hücrelerine tutunma kabiliyetine sahip olduğuna işaret eden araştırmacılar, bu durumun doğrudan veya başka bir tür aracılığıyla insana bulaşma riski yarattığının altını çizdi.
RİSK NE KADAR YÜKSEK?
Araştırmacılar, "HKU5-CoV-2" adını verdikleri yeni tip coronavirüsün, orijinaline kıyasla reseptöre daha güçlü tutunduğunu ve bu nedenle türler arası bulaşma riskinin arttığını belirtti ancak Covid-19'a yol açan "SARS-CoV-2"ye göre çok daha az etkili olduğunu, insan topluluklarında yayılma riskinin abartılmaması gerektiğini ifade etti.
Araştırmaya öncülük eden Dr. Şı Cingli, Çin'in güneyindeki mağaralarda yarasa kolonileri üzerine yaptığı saha araştırmalarıyla tanınıyor. Buralardan topladığı coronavirüs numuneleri ve diğer virüslerle deneyler yapan Şı, bu çalışmaları nedeniyle ülkesinde "yarasa kadın" olarak anılıyor.
Şı'nın Vuhan Viroloji Enstitüsündeki çalışmaları, 2019 yılında ortaya çıkan Kovid-19 salgınında ilk vakaların enstitünün bulunduğu Vuhan şehrinde görülmesi sebebiyle tartışmalara konu olmuştu.
Çinli viroloğun burada yalnızca virüsler üzerine "işlev kazandırma" çalışmaları yürüttüğü, işlev kazandırılmış SARS coronavirüsü türevinin laboratuvardan kaza sonucu sızarak dünya çapındaki salgının başlamasına yol açtığı iddia edilmişti.
